11
3.
Nauczyciele i bibliotekarze, promujący czytelnictwo w sposób efektywny
Większośd współczesnych rozpraw dotyczy charakterystyki efektywnych
programów promocji czytelnictwa. Miller uzasadnia, że sukces promocji czytelnictwa
zależy głównie od „zdrowego rozsądku” doświadczonych czytelników: „Każdy, kto
nazywa siebie czytelnikiem powie, że jego przygoda zaczęła się od zetknięcia się ze
wspaniałą książką, wiarygodną rekomendacją książki lub spotkania ze społecznością
czytelniczą gromadzącą pasjonatów” (Miller 4). Na ile można to nazwad zdrowym
rozsądkiem, w praktyce większośd nauczycieli i bibliotekarzy przywiązuje największą
wagę do takich aspektów czytania jak przetestowane i wymierne kompetencje
czytelnicze.
Miller komentuje: „Czyżby czytanie stało się tak technokratycznym
procesem, że zgubiliśmy książki i dzieci w tej debacie? Jestem przekonany, że jeśli
pokażemy uczniom, jak rozwinąd umiejętnośd czytania jako trwający całe życie
nawyk a nie jako tylko zbiór kompetencji niezbędnych w szkole, to zrobimy to, do
czego jesteśmy zobowiązani – stworzymy czytelników”
Znany brytyjski autor Philip Pullman odnosi się do tego samego
zagadnienia:
„Uważam, że w stałej pogoni za testowaniem różnych rzeczy zapominamy, jak jest
prawdziwy cel i prawdziwa natura czytania i pisania”. Usilne działania, dążące do
osiągnięcia celu pozbawiają czytanie i pisanie przyjemności. „Tworzymy pokolenie
dzieci, które wiedzą jak głośno powitad nową książkę, ale jednocześnie nienawidzą
czytania i nie odczuwają niczego więcej wobec literatury poza uprzejmą
gościnnością” (Powling et al., 2003:10)
Raport OECD podkreśla, że w szkołach powinno się zwracad szczególną uwagę
zarówno na umiejętności, jak i na motywację: „Umiejętności kognitywne
i motywacja do czytania mają na siebie wzajemny wpływ i są ze sobą powiązane”
(OECD, 2002)
Przykładowo nauczyciel języka lub obcego, który skupia się wyłącznie na nauczaniu
dzieci jak poprawnie czytad, krzywdzi własnych uczniów. W szkołach, które notują
efektywny wzrost zainteresowania czytelnictwem „nauczyciele zajmują się nie tylko
rozwijaniem kompetencji dzieci, ale również promowaniem zaangażowania
i przyjemności czytania – doskonale wiedzą jak postępowad, jeśli dane dziecko
wydaje się byd mało zmotywowane do czytania”.
